De wetenschap achter krimpende wol
Het is een scenario dat velen van ons kennen: je haalt je favoriete wollen trui uit de wasmachine en tot je schrik is deze gekrompen. Dit frustrerende fenomeen is een direct gevolg van de unieke structuur van wolvezels en hoe deze reageren op warmte, vocht en beweging.
Waarom wol zo gevoelig is
Wolvezels zijn bedekt met minuscule schubben, essentieel voor zowel isolatie als krimpen. In natuurlijke staat liggen deze schubben plat. Maar bij blootstelling aan de verkeerde omstandigheden – warmte, vocht en mechanische beweging – gaan de schubben openstaan en haken ze in elkaar. Dit proces staat bekend als vilten of ‘feltling’.
Het proces van vilten (feltling)
Wanneer wol nat en warm is, worden de vezels flexibel en bewegen ze. De beweging zorgt ervoor dat de geopende schubben van de ene vezel zich vastgrijpen aan die van een andere. Zodra ze in elkaar haken, trekken ze samen en vergrendelen ze, waardoor de stof dichter en kleiner wordt. Dit proces is in principe onomkeerbaar.
Voorkomen is beter dan genezen: tips voor wolwas
Om je wollen kledingstukken mooi en in vorm te houden, zijn de juiste was- en droogtechnieken essentieel. Voorkomen van krimp is veel gemakkelijker dan het probleem achteraf oplossen.
Temperatuur is cruciaal
De belangrijkste factor bij het voorkomen van krimp is de temperatuur. Wol kan niet goed tegen snelle temperatuurveranderingen. Was wol altijd in koud of lauw water (maximaal 30°C) en vermijd plotselinge overgangen van warm naar koud tijdens het spoelen. Gebruik een mild wasmiddel speciaal voor wol.
De juiste wascyclus
Moderne wasmachines hebben vaak een speciaal wolprogramma met lage temperaturen en minimale centrifugatie. Als je machine geen wolprogramma heeft, kies dan voor een handwasprogramma met koud water en een lage centrifugesnelheid. Vermijd wrijving. Was je met de hand, laat het kledingstuk dan weken in koud water met wolwasmiddel en spoel voorzichtig uit.
Drogen zonder drama's
Het droogproces is net zo belangrijk als het wassen. Stop wollen kledingstukken nooit in de droger; de hitte en het getuimel leiden tot krimp. Knijp na het wassen voorzichtig het overtollige water uit de stof (niet wringen!) en rol het kledingstuk in een schone, droge handdoek. Leg het vervolgens plat op een schone, droge ondergrond, uit de zon en weg van directe hittebronnen. Vorm het kledingstuk voorzichtig terug en laat het volledig aan de lucht drogen. Geduld is hierbij een schone zaak.
